Xung quanh kế hoạch khai thác Bô-xít Tây Nguyên

Chuyện này đọc ở đâu, tôi không nhớ nữa, nhưng nôi dung thì không thể quên. Chuyện rằng, cạnh một ngôi chùa nọ có một cô gái chửa hoang, chín tháng sau sinh ra được một bé trai. Cô ta liền ôm con tới chùa và nói với vị sư chủ trì rằng: "Đây là con ông, hãy nuôi lấy". Vị sư nọ không một biểu hiện tỏ ra ngạc nhiên hay bất bình phản ứng, bình thản nói: "Thế a!", rồi thanh thản nhận đứa bé để nuôi. Nhiều năm sau, cô gái quay trở lại và nói: "Đứa bé không phải con ông, hãy trả lại tôi". Vị sư nọ cũng không một biểu hiện tỏ ra ngạc nhiên hay bất bình phản ứng, bình thản nói: "Thế a!", rồi thanh thản trao lại cháu bé cho cô gái.

Tu vậy mới gọi là đắc đạo. Coi khinh cả những vô lý ở đời. Tôi vẫn ước ao, giá gì mình có được một phần trăm tư chất của vị sư nọ để tĩnh tâm mà sống cho an nhàn.

Vậy nên, trước những phản ứng của dư luận lo ngại về ô nhiễm môi trường và nhiều hậu họa khôn lường của việc khai thác Bô- xít ở Tây Nguyên, ông Sếp lớn của Than khoáng sản Đoàn Văn Kiển nói một cách thiếu trách nhiệm rằng:" Ô nhiễm hay không, có làm mới biết"

Tôi bấm bụng: "Thế a!"

Ngày 28 tháng 4 năm 2009, ông thứ trưởng Bộ Công Thương, đại diện Bộ Công thương đăng đàn diễn thuyết, không rõ nhận được chỉ thị ở đâu, mạt sát những ai không ủng hộ việc khai thác Bô- xít ở Tây Nguyên rằng: "... bên cạnh những ý kiến đúng đắn đó, có nhiều ý kiến rất kém xây dựng, hoàn toàn dựa trên những thông tin sai lệch, dựng chuyện, trầm trọng hóa, thậm chí mang tính kích đông và bị các tổ chức phản động lợi dụng. Thể hiện rõ nhất là nội dung bản kiến nghị với những nội dung không chính xác".

Tôi cười khẩy: "Thế a!"

Đọc mẩu tin về cuộc tiếp xúc với cử tri quận Ba Đình sáng ngày 4 tháng 5 năm 2009, trả lời chất vấn và tâm nguyện của cử tri: muốn Quốc hội đưa ra bàn thảo và quyết định cho tiếp tục triển khai hay dừng dự án khai thác Bô- xit ở Tây Nguyên, ông Trọng, người đứng đầu Quốc hội nước nhà trả lời một cách xanh rờn rằng :"Không phải bất kỳ vấn đề nào cũng đưa ra lấy ý kiến của Quốc hội mà còn tùy thuộc vào quy mô, tầm cỡ của các dự án. Trong khi đó, quy mô mỗi dự án bô-xít Tân Rai và Nhân Cơ mới chỉ là hơn 600 triệu đôla"..

Tôi nhếch mép: " Thế a!".

Trong cuộc viếng thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhân ngày chiến thắng Điện Biên Phủ vừa rồi của các quan chức trong chính phủ, trước ý kiến của Đại tướng: "Rất mong các đồng chí lưu tâm đến chuyện khai thác bô-xít Tây Nguyên. Đây là địa điểm chiến lược quan trọng của đất nước, có ý nghĩa quan trọng về quốc phòng an ninh không chỉ với Việt Nam mà cả với Đông Dương". Đại tướng cũng bày tỏ quan ngại về việc lao động nước ngoài vào theo các dự án này. Ông Dũng, thủ tướng chính phủ khẳng định: "Chính phủ xin tiếp thu ý kiến của Đại tướng".

Tôi bồn chồn: "Thế a!"

Vậy rồi, chỉ mấy ngày sau, ngày 9 tháng 5, năm 2009, trong cuộc tiếp xúc trước kỳ họp Quốc hội với cử tri quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng, khi được hỏi về vấn đề bô- xít ở Tây Nguyên, ông Dũng, thủ tướng, đại biểu Quốc hội của Hải Phòng, lại tuyên bố: Tài nguyên đất nước ta hạn hẹp trong khi trữ lượng bô-xít lớn thứ 3 thế giới, riêng ở Tây Nguyên trên 5 tỷ tấn. Và "Việc khai thác sẽ được chỉ đạo nghiêm túc và có sự kiểm soát và quản lý chặt chẽ để đạt hiệu quả kinh tế, đảm bảo bền vững về môi trường; giải quyết công ăn việc làm cho người lao động; đưa ngành công nghiệp khai thác quặng bô-xít trở thành một ngành công nghiệp lớn của đất nước; góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Nguyên".

Tôi thở dài: "Thế a!".

Nhưng rồi đêm nằm, không ngủ được. Tây Nguyên với màu xanh bạt ngàn quyến rũ, nét đẹp hoang sơ tồn tại cả hàng ngàn năm nay đang bị cày xới, băm nát như cơ thể người bị ghẻ lở; văn hóa cồng chiêng đặc trưng độc đáo của bà con người dân tộc Tây Nguyên đang bị đe dọa, và cao hơn, sự mất còn của Tây Nguyên, đất thiêng của ông cha, mái nhà của Đông Dương, vị trí chiến lược vô cùng quan trọng ... ám ảnh tôi. Mình là con dân đất Việt, không thể thờ ơ với đất nước; lòng yêu non sông, lòng yêu tổ quốc này khiến tôi không thể dửng dưng : "Thế a!" được. Vậy là vùng dậy, buồn quá viết những dòng này để cảnh báo mình và những ai từng mũ ni che tai " thế a!" như tôi từng "thế a" trước vận mệnh dân tộc...

Bình thản "Thế a" trước mọi vô lý có thể giữ được cái thân mình, an toàn cho mình. Nhưng vô cảm, bàng quan với vận mênh đất nước, vận mệnh dân tộc, thiết nghĩ cũng có tội. Tội lớn.

3 giờ sáng ngày 11 tháng 5 năm 2009